Oliver Bartelt: Sandra, St. Pauli was de eerste profvoetbalclub ter wereld die een coöperatie oprichtte. Waarom is voor dit model gekozen?
Sandra Schwedler: Het idee was om trouw te blijven aan onze waarden en nieuwe wegen in te slaan. St. Pauli staat voor participatie, onafhankelijkheid en solidariteit. Het coöperatieve model stelt ons in staat om precies dat te bereiken. Fans en leden worden mede-eigenaar en iedereen heeft een stem, ongeacht het aantal aandelen. Zo kunnen we democratische beslissingen nemen en voorkomen dat we afhankelijk worden van grote investeerders. Dit is cruciaal voor het behoud van onze identiteit.
Oliver Bartelt: Bij DMK hanteren we ook het coöperatieve model als een uiterst democratische bedrijfsvorm gebaseerd op het principe "Wat we alleen niet voor elkaar krijgen, lukt ons wel als groep". Deze benadering is voor ons essentieel om ledenparticipatie te bevorderen. Concreet betekent dit dat onze landbouwcoöperatie melkveehouders verenigt die hun producten samen verwerken en op de markt brengen. Dit geeft leden controle over hun grondstoffen en zorgt ervoor dat de winst direct naar hun coöperatie vloeit.
Marco Bode: Sandra en Oliver: hoe werken jullie modellen eigenlijk?
Sandra Schwedler: Het doel van de coöperatie is om een meerderheidsbelang in het Millerntor-Stadion te verwerven en het te verhuren aan de vereniging. Met de inkomsten kunnen we bestaande schulden afbouwen, met name leningen voor het stadion en uit de coronatijd. Een aandeel kost 850 euro, waarvan 750 euro voor het aandeel zelf en 32 euro aan administratiekosten en 68 euro voor reserves. De leden profiteren van gezamenlijke medezeggenschap. Het gaat erom dat we laten zien dat er alternatieven zijn in het profvoetbal die niet afhankelijk zijn van grote investeerders en commercialisering.
„Onze melkveehouders willen hun melk niet zomaar aan iedereen verkopen, maar verwerken haar in 'hun' zuivelfabriek zodat ze alles in eigen hand hebben..”
Oliver Bartelt: Interessant hoe jullie het coöperatieve model op een moderne manier interpreteren. Bij DMK hebben meer dan 4.000 melkveehouders hun krachten gebundeld om hun melk en producten samen op de markt te brengen. Onze leden willen hun melk niet aan zomaar iedereen verkopen, maar verwerken haar in "hun" zuivelfabriek zodat ze alles in eigen hand hebben. Dit garandeert dat alle zakelijke beslissingen gezamenlijk worden genomen. En dat alle gegenereerde inkomsten uiteindelijk weer in eigen kas belanden.
Sandra Schwedler: Dat is voor ons bij St. Pauli ook een doorslaggevend punt. Wij behouden de controle. Investeerderszouden steeds meer invloed kunnen uitoefenen – dat is in tegenspraak metons idee van een ander voetbal. Het beschermt ons tegen druk van buitenaf en waarborgt de integriteit van de organisatie.
Een ander belangrijk aspect voor ons is dat coöperaties beter bestand zijn tegen crises. In Duitsland is het insolventiepercentage ervan slechts 0,1 procent. Collectief handelen maakt ons financieel en structureel veerkrachtiger. Coöperaties streven naar het welzijn van hun leden, niet naar winstmaximalisatie – dat past bij de filosofie van St. Pauli. Een ander voordeel is de transparantie: beslissingen worden openbaar gemaakt en besproken, wat het vertrouwen versterkt. In het profvoetbal, waar veel fans zich steeds meer vervreemd voelen, is dit een belangrijke factor.
Marco Bode: Welke andere voordelen biedt het model?
Sandra Schwedler: Voetbal zou van de mensen moeten zijn, niet van concerns. Dit model zorgt ervoor dat ons stadion in onze handen blijft. Verder kunnen we projecten zoals de uitbreiding van het opleidingscentrum voor jong talent oppakken en zo duurzaam investeren in de toekomst
Oliver Bartelt: Participatie is ook een belangrijk punt bij DMK. Van onze meer dan 4.000 leden is ongeveer 10 procent permanent betrokken via belangrijke onbezoldigde functies, van de raad van commissarissen en de raad van bestuur tot de adviesraad. Hier worden alle belangrijke beslissingen van ons bedrijf voorbereid, besproken en genomen. Een zeer democratisch systeem.
Marco Bode: Wie kan lid worden bij St. Pauli?
Sandra Schwedler: Iedereen is welkom – fans, leden ensympathisanten. Ook bedrijven kunnen inschrijven op aandelen. De coöperatie is transparant en inclusief. Deelname is een kans om deel uit te maken van iets groters en actief mee te helpen de toekomst van de organisatie vorm te geven. Maar ook wie op veel aandelen inschrijft, heeft precies één stem.
Oliver Bartelt: Wat zijn de volgende stappen?
Sandra Schwedler: De eerste inschrijvingsfase voor de aandelen loopt tot eind januari 2025. We hopen tot 30 miljoen euro op te halenom met de coöperatie een meerderheidsbelang in de exploitatiemaatschappij Millerntorstadion te verwerven. Het is belangrijk voor ons dat dit een gezamenlijke reis blijft, ondersteund door mensen die in onze waarden geloven en willen dat de club in handen van de gemeenschap blijft. Er zullen nog meer strategische projecten volgen om FC St. Pauli op de lange termijn te versterken.
Marco Bode: Het lijkt erop dat St. Pauli opnieuw een pioniersrol op zich neemt.
Sandra Schwedler: Absoluut. We laten zien dat economisch succes en waarden verenigbaar zijn. Ons doel is om de balans tussen profvoetbal en gemeenschapszin te behouden en andere clubs te inspireren om nieuwe wegen in te slaan.
Oliver Bartelt: Het thema nieuwe wegen inslaan is ook bij DMK bijzonder belangrijk. De zuivelindustrie bevindt zich midden in een enorm transformatieproces, dat we samen met onze leden succesvol vormgeven. Onze veelgeprezen successen van de afgelopen jaren op het gebied van duurzaamheid, dierenwelzijn, klimaatbescherming en innovatief voedsel vormen een indrukwekkend bewijs hiervan.
